W orzecznictwie Sądu Najwyższego zaznacza się ostatnio wyraźne odejście od dominujących poglądów na temat pokrzywdzenia wierzyciela w związku z dokonaniem czynności prawnej, której przedmiotem była nieruchomość obciążona. Przykładowo – w  wyroku Sądu Najwyższego: z dnia 19 czerwca 2024 r. (sygn. akt II CSKP 1761/22) oraz z 21.11.2024 r. (II CSKP 1964/22)  analizowano kwestię przesłanek ochrony […]

Niezwykle skondensowana regulacja poświęcona skardze pauliańskiej raz za razem dostarcza wielu wątpliwości praktycznych o  bardzo doniosłym znaczeniu. Jednym z takich nierozstrzygniętych zagadnień jest ocena, „czy zakres obciążenia nieruchomości hipoteką – dla potrzeb ustalenia czy zachodzi przesłanka pokrzywdzenia wierzyciela osobistego dotychczasowego właściciela tej nieruchomości – należy oceniać poprzez pryzmat hipotetycznie możliwej do uzyskania wartości nieruchomości w […]

Rewizja poglądów na status podmiotów zaangażowanych w egzekucję pauliańską dokonana głośną uchwałą SN(7) z 16 czerwca 2021 r., III CZP 60/19 ma dalekosiężne reperkusje. Jak się wydaje, z tej właśnie przyczyny ustawodawca uznał, że kwestie zaspokajania wierzyciela pauliańskiego oraz statusu osoby trzecie wymagają wyraźnego uregulowania – przynajmniej na gruncie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. […]

W typowym układzie skarga pauliańska zmierza do odwrócenia negatywnych skutków wytransferowania cennego składnika z majątku dłużnika – jeszcze przed zajęciem go przez organ egzekucyjny. Dzięki wyrokowi pauliańskiemu wierzyciel może wszcząć egzekucję z rzeczy znajdującej się formalnie w majątku jej nabywcy. Nie oznacza to jednak, że wierzyciel, który „zdążył z egzekucją” i uzyskał zajęcie rzeczy, uodporniony […]

Mimo że znaczna część postępowań egzekucyjnych kończy się umorzeniem z uwagi na bezskuteczność, do polskich sądów w dalszym ciągu wpływa stosunkowo niewiele spraw ze skargi pauliańskiej. Rok 2021 przyniósł niewielkie ożywienie względem roku 2020. Dla porównania, w roku 2020 do polskich sądów rejonowych i okręgowych orzekających w pierwszej instancji wpłynęło łącznie 1788 spraw o uznanie […]

W obrocie prawnym często dochodzi do zbiegu wierzytelności z różnych tytułów. Wierzyciele, którzy dążą do odzyskania swoich pieniędzy niejednokrotnie przekonują się, że przedmioty majątkowe dłużników zmieniły właściciela, a także że obciążono je na rzecz innych podmiotów. Jednym z takich przypadków jest zbieg wierzytelności pauliańskiej z wierzytelnością hipoteczną. Do takiej konkurencji roszczeń dochodzi, gdy nieruchomość zbyta […]

Prawidłowo skonstruowane żądania pozwu pauliańskiego jest nie tylko spełnieniem ogólnego wymogu proceduralnego ale przede wszystkim warunkiem wstępnym dla skutecznego wywiedzenia roszczenia o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną. Uchybienia w tej materii powodować mogą dotkliwe dla powoda konsekwencji włącznie z oddaleniem powództwa. Orzecznictwo Sądu Najwyższego stanowi tu wymierne wskazówki doprecyzowujące. Jednocześnie w świetle ostatnich jego poglądów […]

Pojęcie ucieczki dłużnika z majątkiem zwykle kojarzy się z „klasycznymi” przesunięciami majątkowymi takimi jak darowizny dokonywane w krę­gach ro­dzin­nych. Niewypłacalność dłużników może być jednak wywoływana również przez czynności, które nie po­le­gają na pro­stym przesunięciu majątkowym, ale na stwo­rze­niu bardziej skomplikowanego me­cha­ni­zmu unie­moż­li­wia­ją­ce­go zaspokojenie wierzyciela. Wśród nich należy wskazać czynności procesowe.

Skarga pauliańska związana z przesunięciami majątkowymi pomiędzy małżonkami (ew. byłymi małżonkami) stosunkowo często trafia na wokandy polskich sądów. Klasyczne już „podziały majątku” krzywdzące wierzycieli odnoszą się do sytuacji po ustaniu wspólności majątkowej. Ma to zazwyczaj miejsce po orzeczeniu rozwodu, niemniej przesunięcia występować mogą także w trakcie trwania małżeństwa (w sytuacji ustania wspólności ustawowej z innych […]

W praktyce osoba trzecia często zdaje sobie sprawę z ryzyka związanego z uzyskaniem korzyści od dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela. W celu uniemożliwienia wierzycielom zaspokojenia się z przedmiotu korzyści, osoba trzecia może dokonywać dalszych czynności rozporządzających. Czynności te mogą być dokonywane przed procesem o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, jak i po jego zainicjowaniu. Przedmiotem artykułu […]